ZEBRA ISPINOZU (HINT BULBULU)
|
|
Ülkemizde Hint Bülbülü olarak bilinen bu kuşlar aslında ispinoz ailesine dahildirler ve asıl isimleri zebra ispinozdur(zebra finch).Küçük,narin yapılarıyla çok hareketli kuşlardır.Kolay ürerler.Yaşatılması ve beslenmesi zor değildir.Normal boy bir kafeste bir çifti kolaylıkla besleyebilir ve üretebilirsiniz.
CİNSİYET AYIRIMI : Kolaydır.Erkek ve dişi arasında birçok farklılıklar vardır.Erkeklerin gagaları kıpkırmızı olur,dişilerde ise bu renk turuncuya çalar.Bununla beraber erkeklerde görülen bazı karakteristik tüyler vardır.(düz renkli mutasyonlar gibi bazı mutasyon erkeklerde bu tüyler olmayabilir,böyle bir durumda diğer farklılıklar gözlemlenmelidir)Yanaklarda sarı halkalar,göğüs üzerinde siyah lekeler ve zebra deseni gibi çizgiler,kanat altlarında kırmızı çizgiler şeklindedir bu tüyler.Dişilerde bu gibi izlere rastlayamazsınız.Ayrıca dişiler sadece basit ciklemeler halinde öterken erkeklerin kendilerine özgü gırtlaktan çıkardıkları vıcırdanmaya benzer ötüşleri vardır.Sayfanın başında bir erkek ve dişiyi birlikte görüyorsunuz.
ÜREME : Bu kuşlar üreme konusunda oldukça verimlidirler.Yaşadıkları ortama,kafeslerine ve size alıştıktan sonra hemen üreme faaliyetlerine girişirler.Yuva olarak kapalı hasır yuvayı tercih ederler çünki mahremiyeti severler.Yuvayı telyiz,kendir v.b.g verdiğiniz malzemelerle erkek kuş yapar ve dişiyi yuvaya davet eder.Yuvaya girip gaga tıkırdatmalar,birbirlerini kaşımalar çiftin anlaştıklarının işaretleridir.Bundan sonra çiftleşme gerçekleşebilir.Erkek sert bir biçimde öterek ense tüylerini kabartır vücudunu dişinin yanında dik konuma getirip onu etkilemeye çalışır.Bundan sonra dişi kendini hazır hissediyorsa ve çiftleşmişse 4-5 gün içersinde yumurtlar.Tabi bu dişiye bağlıdır, süreyi uzatabilirde.Onun yumurtlayacağını eğer genç bir dişiyse;hastalanmış gibi kabarmasından ve hareketsizleşmesinden anlayabilirsiniz.Olgun bir dişiyse;çok mürekkep balığı kemiği tüketmesinden anlayabilirsiniz.Mürekkep balığı kemiği bu kuşların kafeslerinde mutlaka bulunmalıdırki dişi kuş yumurtlamadan önce gerekli kalsiyumu alıp yumurtasını oluşturabilsin.
BESLENME : Yem olarak besinlerinde ilk sırayı ak darı alır.Bununla birlikte sarı darı,kuşyemi,niger'ide severler.Çetene ve yulaf gibi iri besinleri gagalarının küçük yapısı nedeniyle kırıp yiyemezler.Sularının iki günde bir tazelenmesi ve bu suya vitamin takviyesi veya yedikleri besinlerin hazmını kolaylaştırması açısından 1/5 oranında maden suyu eklenmesinde yarar vardır.Kafeste bunu yanısıra m.balığı kemiği mutlaka bulunmalıdır.Bildiğiniz gibi kuşların dişleri yoktur ve besinleri yemeden önce çiğneyip küçültemezler.Bu yüzden her pet-shop'tan bulabileceğiniz "kuş kumu"nu ister küçük bir kapta ister kafes zeminine sererek kuşlarınıza sunmalısınızki bu kum kursaklarında değirmen taşı vazifesi yapsın ve besinleri parçalayarak daha kolay hazmetmelerini ve besinden daha fazla faydalanmalarını sağlasın.Ek besinler olarak yeşillik,meyve ve kendi hazırladığımız değişik mamalarıda sunarak yemlerden alamadıkları diğer vitaminleride almalarını sağlamalıyız.Yeşillik olarak marul,kıvırcık,ıspanak ve iyice kıyılmış maydanoz yaprağını;meyve olarakta elma ve havucu kuşlarınızın hangisini daha çok sevdiğini ve daha çok tükettiğini takip ederek vermelisiniz.Mama olarak haşlanmış yumurta sarısını ve bir adet pötibör bisküviyi iyice karıştırarak lezzetli bir mama oluşturabilirisiniz.Tabi yine kuşlarınızın ilgi gösterip göstermemesine bakarak ek malzemeler katarak daha zengin bir mama hazırlayabilirsiniz.Mesela bu mamaya birkaç damla bal veya buğday yağı damlatabilir,yada yumurtanın kabuğunu toz haline gelene kadar döverek ekleyebilir,beyazınıda ilave edebilirsiniz.Bir çay kaşığı ölçüsünde irmik,pirinç unu, galeta unu,mısır unu malzemelerinden birini veya hepsini kuşlarınızın ilgi gösterip göstermemesini takip ederek ilave edebilirsiniz.Son olarak yeşillik ve meyvenin ıslak verilmemesini,yine bunların ve hazırladığınız mamanın bozulmasına izin verilmeden kafesten alınmasını unutmamalıyız.Normal zamanlarda yumurta maması haftada 1 verilmelidir.
KULUÇKA VE YAVRULARIN BAKIMI : Daha önce bu kuşların yuva örme ve kur yapma faaliyetlerinden bahsetmiştik.Diyelim ki dişi kuş kendisini hazır hissetti ve yumurtladı.Genç dişiler 3 yumurtayla başlarlar birkaç kuluçka sonra vücutları geliştikçe 7 yumurtaya kadar çıkabilirler. Dişiler 3. veya 4. yumurtadan sonra kuluçkaya oturmaya başlayabilirler bu sizi endişelendirmesin.Yumurtalar ilk yumurtlandıklarından sonra 5 gün serin bir ortamda dayanabilirler.Hatta dişinin böyle yapmasının birde faydası vardır.Böylelikle aynı gün ısıtılmaya başlayan yumurtlardan yavrularda aynı gün çıkmış olur ve yavrular arasında daha eşit bir rekabet olacağından ölüm oranı düşer.Dişi kuluçkaya oturduktan 5 gün sonra eğer dişiyi korkutmadan yumurtaları alma şansınız varsa alıp yumurtayı ışığa tutarsanız dolumu boşmu olduğu hakkında fikir edinebilir böylelikle kuşun boş yumurta üstünde vakit kaybetmesini engelleyebilirsiniz.Işığa tuttuğunuz yumurta düz sarı renkte ve içinden ışık geçiyorsa boştur ama ortası kararmış ise içerde yavru var demektir(mumlama ile ilgili daha geniş bilgiyi sitemizdeki mumlama nasıl yapılır başlıklı yazıdan öğrenebilrisiniz).Ancak çabuk korkan bu kuşlarda mumlamanın risksiz olduğunu söylemek mümkün değildir.Kuluçkaya oturmasından 13-14 gün sonra yavrular çıkmaya başlar.Yuvalarına son derece bağlı olan bu kuşlarda erkekte dişiye kuluçkada ve yavruları beslemede yardımcı olur ama bu bağlılığa rağmen yuvaya sizin fazla ilgi göstermeniz verdiğiniz rahatsızlık kafesin yerini değiştirmeniz yuvayı terk etmelerine neden olabilir ve bu kuşların yavruları örneğin kanarya yavrusu gibi elle beslenmeye pek müsait değildirler.Yavruların çıkmasıyla birlikte unutmamalıyız ki temel besin yemdir.Yumurta maması haftada 2 ye çıkartılmakla birlikte daha fazlasından kaçınılmalıdır.Normal yemlerini yiyen yavrulara haftada 2 kere verilen mama onların gelişimine takviye olacaktır ama daha fazlası ishale ve de ölüme sebebiyet verecektir.1 haftalıkken gözleri açılan yavrular 15-20 günlükken tüylenirler ve bundan sonra kendilerini yuvadan atabilirler.Bunda korkulacak bir şey yoktur ebeveynleri onu yerdede besler ama daha önce aşağıya düşen yavrular tekrar alınıp anne baba korkutulmadan yuvaya konulmalıdır.30-35 günlük olan yavrular artık yem yeme becerisi gösterebilirler ve yeniden yuva kurmak isteyen anne babanın şiddetine maruz kalmamaları için artık onlardan ayırılmalıdırlar.
|